Pokrajinski sekretar za privredu i turizam, dr Nenad Ivanišević
Uoči svetskog dana turizma, koji se u svetu obeležava od 1979. godine, sa ciljem razvijanja i unapređenja globalne svesti o značaju ove veoma važne privredne grane, osvrnuo se na prethodni dvogodišnji period, počev od krize usled pandemije korona virusa, pa sve do uspešnog oporavka turizma i značajnog porasta poseta i noćenja u Vojvodini.
Ovaj datum, 27. septembar, koji je ustanovljen od strane Svetske turističke organizacije kao dan koji u celom svetu slavi turizam, kao koncept, kao ideju a ne samo kao veoma značajnu i plodonosnu privrednu granu, ujedinjuje ne samo gradove, okruge i regione već i kontinente i čitav svet. Interesantna je simbolika samog datuma koji označava zvaničan završetak turističke sezone na severnoj, a početak iste na južnoj hemisferi. Pokrajinski sekretarijat za privredu i turizam, kao resorni sekretarijat u pokrajini koji se bavi unapređenjem, održanjem i promovisanjem turizma kao jednog od resora, sa krovnom organizacijom – Turističkom organizacijom Vojvodine, kao i sa lokalnim turističkim organizacijama, ali i sa lokalnim samoupravama i drugim nadležnim institucijama i organizacijama, predano radi na uspostavljanju novih koncepata afirmativnog pristupa turizmu, te na definisanju strateških odrednica i pravaca posebno u okviru Programa razvoja turizma Vojvodine, koji predstavlja celishodan dokument naslonjen na nacionalnu Strategiju koja definiše pravce u turizmu na teritoriji cele Srbije.
Ovaj datum je važno obeležavati kako bi se dodatno istakao značaj na uticaj koji turizam ima na kreiranje svesti ljudi, percepciju i iskustven pogled na svet. Kada putujemo, a posebno po svojoj zemlji, što je jedan od ishoda pandemije, stičemo nova iskustva, uspomene, prenosimo ih dalje poput domino efekta, šireći priču, mrežu prijatelja i partnera, stvarajući neraskidive veze sa određenim lokalitetom, regionom, državom ili kontinentom. Ovaj datum je jedan, ali se zapravo turizam dešava svakog dana, i posebno moram da naglasim da je u 2022. godini, prema svim pokazateljima umnogome prevazišao onu čuvenu referentnu 2019. godinu. Turizam se održao, opstao je u Srbiji i Vojvodini, delom i zahvaljujući merama Republičke i Pokrajinske vlade, i naočigled svih uspeo da nadmaši sve parametre od perioda pre pandemije. I u narednim godinama trebalo bi da definišemo korake u svim segmentima turizma tako da se zadovolje svi međunarodni standardi u turističkim delatnostima kako bi se podržala i podstakla primena najboljih rešenja za dostizanje nivoa turističke usluge koje očekuju strani, ali i domaći turisti, i kako bi se obezbedio održivi sistem turističke usluge, upravljanja objektima za smeštaj i poslovanja u turizmu kao privrednoj grani“.
Govorite o veoma povoljnim statističkim podacima iz relevantnih izvora, poput Republičkog zavoda za statistiku, Privredne komore Srbije i Vojvodine, kao i Turističke organizacije Vojvodine, možete li da sverastući turizam pretočite u cifre?
U julu 2022 godine u AP Vojvodini, boravilo je preko 71 hiljade turista, što je za 28,7 odsto više u odnosu na jul predhodne godine. Broj domaćih gostiju je konstantan, dok je broj noćenja stranih turista za 71 odsto veći nego u julu predhodne godine.
Ako posmatramo period januar-jul u 2022. godini u AP Vojvodini, boravilo je ukupno 376.987 turista, što je za 69,9% više u odnosu na isti period predhodne godine. Dolazak domaćih turista je u porastu za 30,9 odsto u odnosu na isti period predhodne godine i 176.820 stranih turista, što je za skoro 157 odsto više nego predhodne godine u istom periodu.
Broj ostvarenih noćenja u Vojvodini u periodu januar-jul 2022. godini iznosi 1.047.866, što je za 34,6 odsto više nego u istom periodu prošle godine. Od toga 538.015 noćenja ostvarili su domaći turisti 11 odsto više, dok su strani turisti ostvarili 509.851 noćenja odnosno 73,7 odsto više nego u istom periodu predhodne godine.
Najveće učešće u broju dolazaka turista u APV u periodu januar-jul 2022. godine, ima Novi Sad koji evidentira rast od čak 89,7 odsto, a po broju noćenja rast od 24,3 odsto.
Najposećenije banje u Vojvodini u prvoj polovini godine su Banja Vrdnik koja evidentira rast u pogledu poseta od 35 odsto i noćenja noćenja od 21,5 odsto i Palić sa porastom poseta od 44 odsto i noćenja od 64 odsto.
U Vojvodini je i dalje na prvom mestu po broju poseta i interesovanju Grad Novi Sad, Fruška gora i posebno Vrdnik, potom Subotica koja je na petom mestu u čitavoj zemlji, što je značajan pomak i velik rezultat u poslednjih nekoliko godina.
U jesenjem periodu svake godine je osetan porast broja sajamskih i drugih manifestacija lokalnog, regionalnog i međunarodnog karaktera, a posebno u Vojvodini. Koliko su manifestacije značajne za turizam u našoj zemlji i šta impozantan broj istih na teritoriji Vojvodine može da doprinese u ovom segmentu?
Važno je istaći činjenicu da bezmalo svaka jedinica lokalne samuoprave u Vojvodini ima više od čak dve manifestacije u toku godine, dok neke imaju i više desetina manifestacija lokalnog karaktera. To je rezultiralo činjenicom da se na teritoriji Vojvodine održava preko 1800 manifestacija u toku jedne godine, koje svaka sa svojom osobenošću, tradicijom, nasleđem, pa čak i inovativnošću, obogaćuju šaroliku, bogatu i inetersantnu ponudu mikrodestinacija, koje zajedno čine nešto što popularno nazivamo bogatstvom različitosti Vojvodine. U vojvodini živi preko 26 nacionalnih zajednica, dok je šest jezika u službenoj upotrebi. To je čini jedinstvenim regionom, a time i jedinstvenim turističkim proizvodom u regionu. Područje Vojvodine koje broji nepunih dva miliona stanovnika prestavlja koloplet različitih jezika, mentaliteta, nasleđa, običaja, gastronomije i muzike. Veoma je važno isticati i adekvatno prezentovati upravo te osobenosti, različitost i toleranciju, stoga Sekretarijat kao svoje strateške partnere bira, unapređuje i inicira osnivanje novih lokalnih turističkih organizacija, za koje smatramo da bi trebalo da budu nosioci turističkih koncepata na nivou grada i opštine. Pored već pomenute Turističke organizacije Vojvodine, izuzetna saradnja je ostvarena i sa turističkim oraganizacijama Novog sada, Nove crnje, Stare pazove, Iriga i mnogim drugim. zajedničkim snagama je potrebno uticati na svest šire javnosti i o neiskorišćenim turističkim potencijalima Vojvodine, značajan deo se postiže upravo predstavljanjem lokaliteta kroz manifestacije, ističući demografske, tradicionalne i gastronomske različitosti određene mikrodestinacije. Ne postoje velike i male manifestacije, sve su one od velike važnosti za područje na kom se održavaju. Zavičajni dani u Subotici, čuvene berbe grožđa u Vršcu, Sremskim karlovcima, Erdeviku, kulturno leto u Zmajevu, manifestacija posvećena rakiji u Novoj crnji, filmski festivali na Paliću i u Novom sadu, dani ludaje u Kikindi, ali i dani bundeve u Kuli, harmonija Gornjeg Podunavlja u Somboru, ili pak kobasicijada u Šidu, sve su one, kao i mnoge druge manifestacije, neophodne u okviru sveobuhvatne ponude Vojvodine. Naravno, oči su uprte ponajviše u muzički festival Exit, ili Tamburica fest, koje zaista okupljaju velik broj poštovalaca dobrog zvuka, kako tradicionalnog tako i modernog, ali se mora dati na značaju i ostalim manifestacijima koje generišu velik broj poseta i u malim sredinama. U narednom periodu, tačnije do kraja godine predstoji i nekoliko veoma zbnačajnih sajamskih manifestacija, pri čemu bih izdvojio Međunarodni sajam turizma na Novosadskom sajmu, na kom će Sekretarijat kao učesnik, predstaviti velik broj turističkih organizacija i njihovih programa, kao i nezavisne organizatore događaja.
Svedoci smo da je u periodu koji je usledio nakon pandemije, veliki broj domaćih turista imao priliku da se bolje upozna sa bogatom turističkom ponudom naše zemlje.
Tačno. Kao što sam napomenuo, usled zabrane i otežanog putovanja, za vreme i neposredno nakon pandemije, domaći turisti su uticali na značajan porast poseta i noćenja na mikrodestinacijama u Republici Srbiji, kao i Ap Vojvodini, što je uticalo i na uspešno održanje i oporavak turizma kao privredne grane u ovom teškom vremenu. Pojedine destinacije koje nisu bile na individualnim mapama domaćih turista tu su se tada našle, poput Krupanjskog vrela, Ružičastog jezera u Pačiru, pored nezaobilaznih manastira, dvoraca u Srbiji i Vojvodini, čardi, salaša, potom tvrđava i njihovih znamenitosti, starih gradskih jezgara, nacionalnih parkova i rezervata prirode, kao što su Fruška gora, Tara, Đerdap, Gornje Podunavlje, pa sve do jezera na Fruškoj gori. Pored Palićkog, Borskog i Srebrnog jezera, veliku pažnju su privukla i Zlatarsko, Bovansko i Zavojsko jezero, kao i mnogobrojne banje i ostali smeštaji na geotermalnim izvorima u Srbiji, a posebno u Vojvodini koja ima veliki balmeološki potencijal, poput banja Kanjiža i Rusanda, a od nedavno i Ada. Potrebno je dodatno istaći da je u Vojvodini i dalje u žiži interesovanja grad Novi Sad, potom Subotica, Sombor ali i drugi gradovi, Fruška gora sa svojim verskim objektima i jezerima, a posebno Vrdnik kao lokalitet koji objedinjuje banju, terme, mnogobrojne turističke sadržaje za odrasle i najmlađe, i bogat noćni život. I dalje je osetna ekspanzija seoskog odnosnog ruralnog turizma, jer se upravo u selima može pronaći zdrava, organska hrana, često netaknuta priroda, mir i privatnost u autentičnom ambijentu, uz direktan kontakt sa meštanima koji na najbolji način umeju da prenesu sve karakteristike tog podneblja ali i nasleđa. Rame uz rame sa selima jesu i etno-sela i etno-kompleksi poput Drvengrada, Moravskih konaka, Sunčane reke, Tiganjice, Zasavice, etno-sela u Vrdniku, pa sve do etno-kuća u Maradiku, Čereviću, Bačkom Monoštoru, Velebitu, Sirigu, Mokrinu, Grgurevcima, Čeneju i mnogim drugim.
Naposletku bih dodao da je sve što je rečeno, ali i ono što nije, zapravo rezultat inicijativa i zajedničkog rada resornih državnih organa, lokalnih samouprava i turističkih poslenika, čija dugogodišnja saradnja ima vidljiv i zavidan rezulat.
